Już zima minęła, niepogody ustały, dżdże i burzliwe wiatry i chmury smutne a zimna przykre przeszły, ukazały się kwiatki w ziemi naszej, ptaki śpiewają, pola się zielenieją, wiosna się wdzięczna z płodnem latem wraca. Obiecane nasienie z płci niewieściej wschodzi, Mesjasz się i Zbawiciel ludzkiego narodu zwiastuje; Król, który miał zetrzeć głowę wężową, nastaje; plemię ono, którem się ubłogosławić wszystkie języki mają, idzie, z którem raj się nam wraca, przekleństwo nasze ginie, grzechy tają, nędza ustaje, do łaski i chwały niebieskiej wrota zamknione ludziom się otwarzają. O chwalebny dniu, którego nam stare obietnice swoje ziścić wierny w słowie swem Pan Bóg począł, którego niestworzony stał się dla nas stworzonym, nieogarniony w Bóstwie stał się ogarniony w żywocie czystej Matki. Dziś z nieba zstąpił i stał się człowiekiem Bóg zastępów; Słowo, bez początku z Ojca przedwiecznego zrodzone, stało się Ciałem dla nas upadłych i zgubionych ludzi, aby nas przez swoje człowieczeństwo do Bóstwa swego i szczęścia, które w Nim jest, przywieść raczył. Wielki to dzień a długo Ojcom świętym oczekiwany, z którego takie nauki odnieść w rozczytaniu tego dobrodziejstwa, wierny katoliku, możesz.

Naprzód o tej dziwnej tajemnicy, jako się Bóg stał człowiekiem, jako zstąpiwszy z nieba, dwie natury w jednej personie swej zjednoczył, jako w żywocie się i ciele maluczkiem nieogarniony ogarnął, jako bez sprawy męskiej nad przyrodzenie Panienka poczęła, jako panieństwo swe zachowała — o tem miej prostą a niedworną wiarę, wielką wdzięczność, krótką mowę, a bez badania długie i nabożne rozmyślanie. Zgoła wierz a mocno przy tem stój, iż Syn Boży, Chrystus Bóg prawy zstąpił w żywot panieński, i tam sprawą swoją Boską, to jest Ducha Ś., skoro przyzwoliła aniołowi Panienka a rzekła: otom ja niewolnica Pańska, stań mi się wedle słowa twego — zaraz Syn Boży w żywocie Jej się począł i z krwi Jej przeczystej uczynił sobie ciało, zaraz do duszy sposobne, i w niem duszę ludzką stworzywszy, ciało i duszę z Bóstwem swojej persony synowskiej zjednoczył. Tak iż nie dwaj synowie, jeden z Ojca przedwiecznie, drugi z Matki docześnie, ale jeden tenże Chrystus, przedwiecznie wedle Bóstwa i docześnie wedle człowieczeństwa urodzony, prawy Bóg nasz, dwie natury (Boską i ludzką) w jedną personę synowską zjednoczywszy, jeden Chrystus w dwóch naturach dziś w żywocie Panieńskim poczęty jest. Tak wierz, a dalej się nie pytaj, bo ta nauka rozumem ludzkim nie jest pojęta, daleko mniej nie jest tymże rozumem wywodna, ale mocne ma wywody z nieba, słowo Boże, które omylić nie może, i naukę kościelną, i powszechną wiarę narodów wszystkich, i zborów Ojców śś. i Doktorów i kaznodziei wszystkiego świata. Obyczaju wcielenia Syna Bożego i aniołowie nie pojmują, i ta, która przechodzi aniołów, Marja, Matka Boża, gdy pyta: a jako to będzie? Nie słyszy: tak, albo owak, ale tylko: Duch Ś. to sprawi. Nie słyszy jedno ono słowo, którem wszystkich trudności rozumu i pojęcia naszego w rzeczach Boskich uchodzim: Nic nie jest u Pana Boga niepodobnego; co chce, wszystko może; co rzecze, wszystko się stanie i stać musi.

Ten fundament wiary miej, na nim wszystko buduj, nim wszystkie kacerstwa i fałsze, i świeckie filozofje i wywody szatańskie obalisz, i ludzkie wykręty a niedowiarstwa potępisz, i zwingljanina niewiernego z hańbą tem odprawisz, gdy bluźni: A jako ciało Boże pod osobą chleba być może? Zgromij go, a tem działem rozbij fałsz jego, mówiąc: Nic nie jest u Pana Boga niepodobnego, tak rzekł, tak chciał, tak się staje i być musi. A mając tę prostą, niedworną wiarę, o to się staraj więcej, abyś takiego dobrodziejstwa wdzięczen był, a poznał, jako cię w niem Bóg twój uczcił i zamiłował, żebyś pożytek z niego duszy twej pozyskać mógł. Bo jeśli król wielką łaskę czyni swemu kmieciowi i niewolnikowi, gdy dla niego kmieciem się i niewolnikiem staje, stanu swego pańskiego nie szanując, i czci a majestatu swego zaniechiwając, a podłym się czyniąc — daleko niewypowiedzianą i większą łaskę P. Bóg ku nam pokazał, gdy On nie królem (który wżdy z poddanymi swymi także równy w człowieczeństwie jest), ale Stwórcą naszym, tak różny jako stolarz od stołu będący, poniżył się a stał się dla nas stworzeniem, sługą i niewolnikiem, aby stan nasz niewolniczy takiem poniżeniem podwyższył i z sobą zrównał, i do swej chwały królewskiej przenieść nas upadłych i z mocy szatańskiej wyrwać mógł.

O niewysławiona miłości, która przykładu nie ma, której aniołom Bóg nie pokazał, na którą zdumiewa się wszystko niebo. I cóż wżdy jest człowiek nikczemny a niewdzięczny, iż się dla niego sam Bóg Syn Boży w żywot panieński poniżył, i w naszą podłość oblec się a majestatu swego Boskiego zapomnieć raczył? Czemu Pan Bóg taki obyczaj do naszego odkupienia, mogąc nas inaczej, albo samem słowem i wolą swoją zbawić, obrać raczył. Przyczyn się wiele u świętych Doktorów najduje, między innemi te też są:

1. Aby wielką a niesłychaną miłość ku nam pokazując, do zamiłowania swego serca nasze przywodził. Najwyższa miłość jest, jako sam Pan mówił, coś ciężkiego dla przyjaciela cierpieć, zwłaszcza srogą, niesławną i haniebną śmierć, i zelżywości. Nie tak bardzo ten miłuje, który bez przeszkody, bez cierpienia i zelżywości swojej komu co dobrze czyni. A iż Bóg z natury swej cierpieć nic nie mógł, ani nie może, stał się człowiekiem, aby cierpieć za nas a miłość ku nam niezmierną pokazać mógł.
2. Ku temu, aby się sprawiedliwości Boskiej dosyć stało w tem, iż zelżony był od ludzkiego narodu taką wzgardą i nieposłuszeństwem, jaka w grzechach jest, a jako królowi kmieć albo kto podległego stanu nagrodzić czci jego nie może, gdyby była naruszona, chyba żeby mu równy był w stanie — tak Panu Bogu i czci Jego, w której od grzeszników obrażony jest, nikt dostatecznie i sprawiedliwie nagrodzić nie mógł, jedno Jemu w stanie i naturze równy Syn Boży, gdy się tak poniżył i Jego ukorzył w takich zelżywościach dla nas.
3. Nie mógł też nam nikt wysłużyć łaski Bożej i dóbr onych wiecznych wedle sprawiedliwości, jedno Ten, którego jest nieoszacowana wysługa na rzeczy też nieoszacowane niebieskie. Bo się i zapłata i wysługa szacuje wedle stanu. Robi najemnik u gospodarza, robi tęż robotę i syn, a jednak najemnikowi nie płacą, jedno grosz albo dwa na dzień, a synowi za robotę dziedzictwo daje ojciec. Rajskiego tedy dziedzictwa nikt nam wysłużyć nie mógł, jedno Syn Boży, Syn rajskiego i niebieskiego Gospodarza. A służyć nie mógł, jedno w osobie niewolniczej i w ciele ludzkiem, ludzi zastępując i na nich robiąc.
4. Trzeba nam też było do pewności wiary i nauki naszej takiego doktora i wodza, na którego żadna omyłka i pochybienie paść nie może, i któryby nie z słuchania, ale z widzenia nas uczył, jako sam o sobie mówił. Nikt nie wstąpił w niebo, jedno ten, co zstąpił z nieba. Nikt nie widział, co się w niebie dzieje, i tajemnic onych świadom nie był tak pewnie i oczywiście, jako Syn Boży.
5. A nakoniec, nie mogliśmy mieć potężniejszego przykładu cnót do pobożnego życia, jako z Boga naszego, gdy się nam w ciele naszem ukazał, a wzór nam życia sprawiedliwego i drogę do nieba na swoim świętym żywocie i sprawach swoich ku naśladowaniu posławił i na nas zawołał: Uczcie się ode mnie, bom cichy i pokornego serca.

Ludzie by się byli nie mogli tak mocno pokory, wzgardy świata tego, ubóstwa, pokuty, czystości, posłuszeństwa, miłości, łaskawości i innych cnót chwycić, gdyby na Pana i Boga swego w swem ciele i w tym żywocie nie patrzyli. Te przyczyny wcielenia Syna Bożego kto uważy, i inne, których jest bez liczby, uczci dobrodziejstwa Boskie i rychlej je sobie w pożytek obróci. Przypatrzmy się też w tej dzisiejszej rozmowie z aniołem tej Przenajczystszej Matce Bożej, jakie w Niej cnoty do nauki i naśladowania naszego świecą; być nie będzie mogło, aby Ją wespół z aniołem Gabrjelem pozdrawiając i Jej pokłon czyniąc, brać z Niej wzór cnót wszystkich, a Jej przyczyny do Boga o dostąpienie ich używać kto nie miał.

Obacz, jako wielka w Tej wiara, którą rzeczy tak niepodobne rozumieniu ludzkiemu i tak niespodziewane uwierzyła — lepiej daleko i trudniejszej sprawie, niźli Abraham, ojciec Jej, który tem się P. Bogu podobał, iż nie patrzał, gdy mu Bóg syna obiecował, na zgrzybiałe ciało swoje, ale uwierzył, iż to, co P. Bóg chce, być musi. A Ta nie patrzała na bieg przyrodzony, który bez męża rodzaju nie daje, nie obraziła się rzeczą nigdy niesłychaną, ale dała cześć Bogu i mocy Jego, mówiąc: Stań się tak, pośle Boży, jako mówisz; wierzę, iż nic niepodobnego u P. Boga nie jest. Nie pragnęła na to cudów, jako Gedeon, ani jako Zacharjasz, ani wywodów, ale zgoła Boga w słowie jego i w mocy uczciła, znając że jest poseł Boży. Obyśmy wiarę taką, znając się na posłach Bożych, mieli, na to co nam od Boga zwiastują, a żebyśmy na to, co Bóg przez swych posłańców mówi, wywodów nie pragnęli, lepiej byśmy z wiary (która, im rzeczy trudniejsze na głos Boży bez wszelakich wywodów wierzy, tem większa i zasłużeńsza u Boga jest) zaleceni byli. Ale gdy wszystko dwornie wiedzieć i w słowie Bożem szperać ludzie chcą, a wywodów pragną (jakoby się im Bóg z tego, co uczynić może, sprawować winien), wiarę tracą i w kacerstwa wpadają. Na poznanie posłańca Bożego bądź w pytaniu pilny, abyś nie był lekkowierny; ale uznawszy posłańca, słowo Boże niosącego, wierz zgoła i zprosta wszystko, co mówi, a moc w nim i prawdę Bożą uczcij. Tak wedle nauki Pańskiej będziesz miał i wężową mądrość, nie każdemu, ale tylko posłowi Bożemu wierząc — i gołębiczą prostotę, w niczem, co on powie, nie wątpiąc. Jako i w tej Matce w Chrystusie żywiących oboją rzecz widzisz, bo z roztropności i mądrości nie zaraz anioła przyjmuje, tak jako ona nieroztropna Ewa pierwsza, ani się z nim zaraz nie wdaje w rozmowę, ale się bojąc oszukania, milczy długo, a rozmyśla i rozbiera słowa jego; a gdy się pokazało, iż był nieomylny poseł Boży, wszystkie mu niepodobne rzeczy wierzy.

W czem i wielką pokorę swoją pokazuje, bojąc się pochlebstwa, a wstydząc się chwały onej anielskiej, a uważając, myślała: Com ja jest, iż mi takie tytuły ten daje, abych być miała łaski pełna a najszczęśliwszą między niewiastami? — a ja się być stworzeniem nikczemnem i najlichszem przed Bogiem czuję. I przeto się zawstydziła męskiej czci i chwały takiej, i widzim, jako do uważania prędką a do mówienia trudną była. Aż gdy uznała posła i zrozumiała poselstwo ono wysokie a niesłychane od Boga, patrz, jako sobie swoje panieństwo waruje, i ślub czystości Bogu uczyniony.

Jeśli mię tem Bóg mój, powiada, uczci, iż się ze mnie Mesjasz, syn Dawidów i Syn Boży i Król wielki narodzi, a jako się przy ślubowanej czystości zostanę? Męża nie znam; abych go znać chciała, trudności by nie było. Ale jako to będzie, abych ja przy czystości swej i wierze danej Bogu ostała? O wielka stateczności w dobrem — i Matką Bożą być z grzechem i niestatkiem swym nie chciała. Obyśmy naśladować umieli, a z naszego dobrego przedsięwzięcia i aniołom się (na to mówiąc), nietylko ludziom, zbić nie dali. Przetoż statek Jej potwierdził P. Bóg, ożenił Jej czystość z płodnością, uczynił Jej rzeczy wielkie — nietylko Matką Bożą, ale w macierzyństwie i rodzaju dziewicą została. Płodna czystości, Matko pokory, miłości i wiary, skrzynio mądrości Bożej, pokornie Cię z aniołami pozdrawiamy; tytuły Twoje z nieba przyniesione, od Boga wskazane, na stolicy Bożej uradzone — radzi powtarzamy, wołając i śpiewając: Zdrowaś łaski pełna, Pan z Tobą w przeczystym żywocie, błogosławionaś Ty między niewiastami. Darmoli Cię tak z aniołami witamy? Izaliś Ty nie jest większa, niźli ona Estera i Judyta, sława Jeruzalem, uweselenie Izraela, uczciwość ludu Twego? Z Ciebie ludzki naród takie oszlachcenie ma, iż z Twej krwi i z kości Twoich dziś nowy Adam, Bóg nasz, w żywocie Twoim czystym przebywa. My do Ciebie, jako do Matki żywota naszego i wtórej a szczęśliwszej Rodzicielki żywiących, do Twojej świętej przyczyny przypadamy, prosząc: Zjednaj nam płodność cnót świętych Twoich, abyśmy w czystości rodzili uczynki zbawienne; błogosław, Błogosławiona, i pracom naszym, abyśmy w tem naśladowaniu poślubionej czystości Twej wiele synów z nauki i przykładu narodzili, i tak też z Tobą, acz nierówno, Matką Chrystusową, wedle obietnicy Jego zostać mogli. Niech będą synowie kościelni rozmnożeni, jako latorostki w okolicy stołu naszego. Błogosław nauczycielom prawowiernym, aby Chrystusa nosili, i rodzili w pozyskaniu utraconych dusz grzesznych i heretyckich; niech i oni brzemienni zostają z nasienia słowa Bożego z ust naszych, a rodzeniem wiary i cnót wszelakiej bogobojności za Twoją przyczyną, Matko wszystkich kościelnych dzieci, ubogaceni zostaną. Przez tegoż Jezusa, Syna Twego a Boga naszego, któremu z Ojcem i z Duchem Ś. pokłon i chwała na wieki wieków. Amen.

______________________________________________________________________________________________________

Żywoty świętych Starego i Nowego Zakonu, ks. Piotr Skarga SI, wyd. księży Jezuitów, Kraków 1933, ss. 531-536

 

---

tagi: matka boża  ihs  archanioł gabriel  kazania 

	Kornel
	25 marca 2021 12:19

0     389    0 zaloguj sie by polubić